Geld lenen - waarom zou je vreemd vermogen aantrekken?
Geld lenen? Veel ondernemers zijn er huiverig voor. Schulden worden ervaren als onplezierig en geven druk om in de toekomst te moeten presteren. En het kost nog geld ook. Er bestaan dus veel misverstanden over de voor- en met name de nadelen van het aantrekken van vreemd vermogen. Jij als ondernemer kan wel degelijk de kans nemen die het biedt, maar je zou het in sommige situaties juist moeten laten staan.
In dit blog leggen we je uit wat vreemd vermogen is, wat de risico’s zijn en in je nadeel werkt en op welk moment het je een versnelde groei oplevert en in welke situatie het juist enorm in je voordeel werkt.
En uiteraard doen we jou onderaan dit artikel zoals gebruikelijk een bijzonder aanbod.
Lees hieronder verder.
Het is tijd voor een nieuw idee over bedrijfsgroei dat past bij ondernemers die vooruit kijken.
Het Business Accelerator whitepaper vertelt over ons nieuwe idee over bedrijfsgroei en toont je hoe jij jouw ambitie waar kunt maken. Hoe je dit doet? Door eerst te systematiseren, dan te schalen en dan de resultaten daarvan te benutten.
Dat doe -en kan! - je zelf. Zo maak je groei systematisch en kom je fundamenteel verder. Zo simpel is het.
Wat is vreemd vermogen?
Helaas wenden ondernemers vaak vreemd vermogen aan als opvulling van ontstane tekorten, terwijl in deze situatie de voorwaarden ongunstig en de kosten hoog zijn. Sterker nog, een leningverstrekker zal vaak afzien van het risico dat het verstrekken van dergelijke lening met zich mee brengt.
Wat is dan wel het juiste moment voor het aangaan van een lening? Want dat je geld nodig hebt om te ondernemen, dat weet je als ondernemer. De kosten gaan voor de baat uit.
Als grote multinational kun je in veel gevallen niet anders dan investeerders betrekken bij het financieren van de dagelijkse werkzaamheden, als ZZP’er kun je het vaak nog af met je eigen geld; in het MKB hangt het ervan af wat voor bedrijf je hebt en welke ambities je met je bedrijf hebt.
Wanneer je een product produceert waarvoor je machines nodig hebt, en grondstoffen om die producten mee te maken, heb je al gauw meer vermogen nodig dan je wellicht zelf hebt of genereert. Wanneer grote kapitaalinvesteringen gevraagd worden in productiemiddelen die een marktwaarde vertegenwoordigen, kan het aantrekken van vreemd vermogen een goede deal zijn. Zeker wanneer je een grote ambitie hebt met je bedrijf, kan deze vorm van financiering leiden tot versnelde groei, terwijl risico’s gedeeld worden zonder dat er sprake is van directe zeggenschap in de bedrijfsvoering (zoals bij aandeelhouderschap).
Wanneer je met je bedrijf diensten aanbiedt, heb je in het algemeen wellicht minder kosten, waardoor vreemd vermogen minder snel nodig is. Maar wellicht merk je dat je vastloopt qua IT mogelijkheden, en wil je je automatiseringssystemen eens flink moderniseren zodat je efficiënter en sneller kunt werken. Of wellicht heb je een afdeling die nog in de kinderschoenen staat, en die je wilt ontwikkelen tot een serieuze partij binnen je bedrijf. Of wellicht is er meer gedegen en daarmee tijdrovend onderzoek nodig binnen je bedrijf om je product of dienst flink te verbeteren.
In al deze situaties kún je natuurlijk je eigen vermogen aanwenden. Maar je kunt ook overwegen om hiervoor vermogen van buitenaf aan te trekken: geld lenen, oftewel vreemd vermogen. We gaan in dit artikel verder in op vreemd vermogen. Spoiler: als je een goede investeringsstrategie hebt en een bewezen opbrengst verder kunt vergroten, dan is het zelfs raadzaam om dat te doen met vreemd vermogen. Met andere woorden, het zakelijk opschalen van een eerder bewezen winstgevendheid op een snellere manier dan met eigen geld.
Wat is vreemd vermogen?
Vreemd vermogen voor de financiering van groei bestaat uit geleend geld, met andere woorden, dit is geld dat binnen een bepaalde looptijd moet worden terugbetaald. Vreemd vermogen aantrekken om je bedrijfsgroei te financieren kan een gedegen strategie zijn.
Het is daarbij het meest gebruikelijk dat in vaste termijnen telkens een deel van de lening wordt terugbetaald. De hoogte van deze aflossing (die bijvoorbeeld maandelijks of per kwartaal plaatsvindt) wordt vooraf afgesproken en vastgelegd in een contract. Daarbovenop moet voor het gebruik van het geleende geld rente worden betaald, dit is het rentedeel van de lening.
Het komt ook voor dat een lening wordt achtergesteld. Een achtergestelde lening is een lening waarop in eerste instantie geen aflossing plaatsvindt en waarbij de rente wordt bijgeschreven, die dan aan het eind van de looptijd dient te worden voldaan. Op deze wijze heeft de ondernemer meer speelruimte om zelf rendement te maken op het geïnvesteerde geld.
In een latere fase kan de opgebouwde vordering omgezet worden naar certificaten van aandelen in de betreffende onderneming. Dit noemen we een converteerbare lening.
De investeerder is vrij om te bepalen of hij/zij hier gebruik van maakt, of aan het einde van de looptijd de volledige schuld plus rente laat uitbetalen.
Ook is er een variant mogelijk waarbij het recht op conversie bij de ondernemer ligt. Hierbij wordt aan het einde van de looptijd door de ondernemer besloten of de lening wordt omgezet in aandelen of dat de lening geheel wordt terugbetaald.
Is vreemd vermogen aantrekken wel zo aantrekkelijk?
Vreemd vermogen aantrekken is niet bij iedereen even populair.
Veel ondernemers vinden het maar wat lastig om financiering van buitenaf te overwegen. Jouw eigen bedrijf waar je hard voor aan het werkt bent wil je toch het liefste van jezelf houden en niet ‘weggeven’ aan een bank of andere investeerder (bijvoorbeeld bij gebruik van een converteerbare lening).
Stel dat je geld leent bij een bank of private investeerder, ben je dan niet een deel van je bedrijf kwijt? Of het alleenrecht om beslissingen te nemen en een deel van je autonomie? Is het dan niet zo dat vreemde ogen meekijken in je bedrijf, je aan allerlei ratio’s moet voldoen, een deel van het zeggenschap in bepaalde gevallen in ‘vreemde handen’ ligt en deadlines door anderen dan alleen de belastingdienst opgelegd worden?
Voor velen zijn dit redenen om de financiering uit eigen middelen te halen.
Helemaal waar zijn bovenstaande redenen niet. Het voordeel van vreemd vermogen is juist dat zeggenschap in eigen handen blijft (in tegenstelling tot het uitgeven van aandelen). Wel is het zo dat allerlei voorwaarden de vrijheid tot handelen kunnen beperken. Het is belangrijk hier heel alert op te zijn.
Toch zijn er zeer goede redenen waarom je vreemd vermogen aantrekken wél zou moeten overwegen.
Hoe werkt vreemd vermogen in je voordeel
Het doel van de ondernemer is om met zijn of haar bedrijf waarde te creëren, om meer te maken van minder. Dat geldt uiteraard voor datgene wat je als ondernemer biedt aan je klanten, jouw product of dienst moet meerwaarde bieden aan je klanten. Als het goed is zijn jouw klanten beter af mét jou dan zonder jou.
Waarde creëren doe je ook binnen je eigen bedrijf. Door vreemd vermogen aan te trekken profiteer je van de zogenaamde hefboomwerking.
Laten we eens kijken naar wat dat eigenlijk is: de hefboomwerking van vreemd vermogen.
Veel mensen beginnen bij dergelijke terminologie (en wat ingewikkeld uitziende formules) wat glazig te kijken. Misschien is dat bij jou ook zo en wil je nu eigenlijk liever stoppen met lezen.
Mag ik je toch uitnodigen om verder te lezen? Als je er echt geen zin in hebt, sla het cursieve stuk dan gewoon over. Ook zonder begrip de precieze financieel technische werking kun je het voordeel ervan aanwenden!
Je bent er nog? Mooi. Ik ga mijn best doen om een helder beeld voor je te schetsen van wat hefboomwerking van vreemd vermogen is, zodat je kunt beoordelen of vreemd vermogen aantrekken jouw overweging waard is.
Ik schreef net dat het doel van een ondernemer is om méér te maken van minder. Dat is de hefboomwerking in actie. Het is een principe waardoor met behulp van geleend geld meer verdiend kan worden aan eigen geld. Het rendement op het eigen vermogen stijgt, door gebruik te maken van vreemd vermogen.
Stel je voor dat je een bedrijf hebt met een totaal vermogen van 500.000 euro en je maakt 100.000 euro winst. Dit totale vermogen is jouw eigen vermogen. Dan is het rendement van je vermogen 20% (100.000/500.000*100%).
Stel dat je naast jouw eigen vermogen van 500.000 euro nog eens 500.000 euro aan vreemd vermogen aantrekt. Op het vreemde vermogen betaal je 10% rente. Dat vreemde vermogen kost je dan dus 50.000 euro (500.000*0,1).
Stel, je rendement op het totale vermogen is nog steeds 20% oftewel 200.000 (2×500.000 euro*20%). Je hebt 50.000 euro kosten (rente op het vreemde vermogen).
Je netto rendement is dan 150.000 euro.
Zet dit af tegen jouw eigen vermogen van 500.000 euro en je rendement over je eigen vermogen is 30% (150.000/500.000*100).
In dit laatste geval rendeert je vermogen met 30% in plaats van met 20% uit het eerste rekenvoorbeeld, en heb je dus daadwerkelijk méér gemaakt van minder.
Het hefboomeffect is gerelateerd aan de financiële slagkracht die grecreërd wordt, doordat er meer geinvesteerd kan worden. Aangezien de rentekosten van het vreemd vermogen een maximaal percentage van de lening bedragen en de extra investeringen tot kasstromen leiden die hoger zijn dan de rente die betaald wordt, resulteert dit in meerwaarde. Daarnaast zijn de rentekosten aftrekbaar voor de belasting, waardoor het rendement nog hoger uitvalt.
Kosten en risico
Let altijd goed op dat een partij die mogelijk geïnteresseerd is om vreemd vermogen te verstrekken aan jouw bedrijf je geen vreemde en ongunstige voorwaarden probeert op te leggen.
De kosten van vreemd vermogen zijn afhankelijk van het risicoprofiel van de onderneming. Als het risicoprofiel van de onderneming hoog ligt, zullen de kosten voor vreemd vermogen automatisch stijgen. Als het wat minder goed gaat met de onderneming, blijven de rentekosten een rol spelen op het resultaat en ook op de kasstromen. In een dergelijke situatie zal de investeerder enige mate van invloed willen uitoefenen op de onderneming om te garanderen dat hij zijn geld terug krijgt. Deze zeggenschap kan lopen van alleen inzicht in de cijfers tot ingrijpen in de bedrijfsvoering.
Bovenstaande maakt duidelijk dat het hefboomeffect groter wordt naarmate het risicoprofiel van de onderneming lager is. Daarnaast heeft dit lagere risicoprofiel als bijkomend voordeel dat de ondernemer zo min mogelijk wordt beperkt in zijn bewegingsvrijheid.
Vreemd vermogen heeft dus vooral meerwaarde wanneer het bedrijf in een groeifase zit en al heeft aangetoond een succesvol ‘proven concept’ te zijn met marktwaarde. Ook investeringen in ‘liquide’ productiemiddelen die op de vrije markt te verhandelen zijn, hebben een gunstig effect op de rentekosten doordat het risico laag is.
Wacht niet te lang
Helaas wenden ondernemers vaak vreemd vermogen aan als overbrugging, terwijl in deze situatie de voorwaarden ongunstig en de kosten hoog zijn.
Sterker nog, ik kom het in de praktijk vaak tegen dat ondernemers geld proberen te lenen als het minder goed gaat met hun onderneming. In die situatie gaat de cashflow bergafwaarts, evenals het vermogen om een eventuele lening in de komende periode met succes terug te betalen. Uiteraard is dit vaak ook het oordeel van een leningverstrekker, die zal afzien van het risico dat het verstrekken van dergelijke lening met zich mee brengt. Dit vaak tot de verbazing en frustratie van de aanvrager.
Wat is dan wel het juiste moment voor het aangaan van een lening? Juist in tijden van groei kun je profiteren van vreemd vermogen, mits je een gedegen investeringsstrategie achter de hand hebt.
Leen voor een bewezen opbrengst
Een goede investeringsstrategie is het verder vergroten van een bewezen opbrengst. Met andere woorden, het zakelijk opschalen van een eerder bewezen winstgevendheid. Dit klinkt nogal abstract, dus ik zal een paar voorbeelden geven.
Het investeren in een niet bewezen strategie met vreemd vermogen is erg af te raden. Zo kwam ik eens een ondernemer tegen die €500.000 nieuw geld wilde lenen voor een groot media offensief. Met dit offensief wilde hij zijn tot dan toe onbekende product onder de aandacht brengen van een nieuwe markt.
Nu heb ik ooit eens een media offensief gedaan bij de introductie van de IENS dinerdagen. Tijdens deze introductie werd er door ons een mediacampagne gelanceerd met een bruto waarde van € 350.000. Het resultaat van deze campagne was ronduit teleurstellend. Het bleek achteraf, dat met name onze eigen e-mail marketing het gros van de reserveringen al binnen gebracht, terwijl de media campagne daar nauwelijks een bijdrage aan had geleverd. Gelukkig hadden we de gehele koste van de media campagne gebarterd tegen bruto mediawaarde op IENS en daarmee de out-of-pocket tot 0 teruggebracht. Het leerde me echter wel dat je uiterst behoedzaam moet omgaan met dergelijke uitgaves die geen investering blijken te zijn.
In het voorbeeld heeft de betreffende ondernemer ook werkelijk het half miljoen kunnen ophalen, wat helaas niet heeft geleid tot een succesvolle marktintroductie. Het vreemd vermogen heeft daarmee zijn belofte niet waar gemaakt en het is deze onderneming daarna ook niet goed vergaan.
Wat is dan wel een goed voorbeeld van het vergroten van een eerder bewezen opbrengst? Hiervoor neem ik jullie mee naar het vorige voorbeeld: IENS. Een half jaar naar het introduceren van een mediapakket voor de restaurateur, werd duidelijk dat dit pakket heel goed kon worden verkocht met telefonische verkoop. Er waren op dat moment drie telefonische verkopers actief. Met het aantrekken van extra geld om te investeren in een groter team van telefonische verkopers, kon de omzet en de winst van het bedrijf flink worden vergroot. En kon de aangegane verplichting uit de extra winst met gemak worden terugbetaald.
Tot slot
Inspiratie opdoen over schaalbaar leiderschap? Zelf schaalbaarheid en daarmee versnelde bedrijfsgroei realiseren? Werken aan schaalbaarheid met andere start-ups, scale-ups en investeerders? Doe dan mee aan het Scaleup Bootcamp!
In het sensationele gratis 2-daagse Scaleup Bootcamp krijg je een helder beeld van a) hoe je er nu voor staat met de schaalbaarheid van je bedrijf b) hoe je door slimme strategieën op eenvoudige wijze meer omzet en winst kunt maken c) hoe je ervoor zorgt dat je bedrijf uiteindelijk meer waard wordt en d) wat je moet doen om een succesvolle verkoop te realiseren.
Zo pluk je niet alleen de vruchten van een verhoogd resultaat op de korte termijn, maar laat je de investeringen binnen je bedrijf langdurig renderen en vaar je een toekomstbestendige koers. Met een verlaagd risico en een verhoogd rendement. Hoe cool is dat?
Een fractie van wat je zult leren op het Scaleup Bootcamp:
✔ hoe je jouw schaalbare leiderschap ontwikkeld
✔ hoe je jouw omzet verdubbeld door een unieke en bewezen marketingstrategie die vrijwel niemand kent
✔ welke ondernemers mindset voor groei essentieel is
✔ de beste groeistrategie en de de volgende stap in de ontwikkeling van jouw bedrijf
✔ hoe je makkelijk versneld kunt groeien en extra financiering kunt aantrekken
✔ hoeveel jouw bedrijf nu waard is en wat het waard kan worden
✔ hoe je de concurrentie voor kan blijven door jouw onderscheidend vermogen sterk te vergroten
✔ welk rekenmodel ten grondslag ligt aan exponentiële groei
✔ hoe je nieuwe verdienmodellen aan je bestaande business kan toevoegen.
Je kunt zowel live als online deelnemen aan het Scaleup Bootcamp! We combineren de voordelen van offline en online, om er zo een superwaardevolle ervaring voor jou van te maken.
Wil jij aan de slag om versneld te groeien en op te schalen?
